Σελίδα 1 από 1

IMC 2019/1/4

Δημοσιεύτηκε: Σάβ Αύγ 03, 2019 1:41 pm
από Demetres
Ορίζουμε την ακολουθία a_0, a_1, \ldots με την ακόλουθη αναδρομική σχέση:

\displaystyle a_0 = 1, a_1 = 2 και \displaystyle (n + 3)a_{n+2} = (6n + 9)a_{n+1} − na_n για \displaystyle n \geqslant 0.

Να αποδειχθεί ότι όλοι οι όροι της ακολουθίας είναι ακέραιοι.

Re: IMC 2019/1/4

Δημοσιεύτηκε: Τετ Αύγ 07, 2019 3:33 pm
από dement
Demetres έγραψε:
Σάβ Αύγ 03, 2019 1:41 pm
Ορίζουμε την ακολουθία a_0, a_1, \ldots με την ακόλουθη αναδρομική σχέση:

\displaystyle a_0 = 1, a_1 = 2 και \displaystyle (n + 3)a_{n+2} = (6n + 9)a_{n+1} − na_n για \displaystyle n \geqslant 0.

Να αποδειχθεί ότι όλοι οι όροι της ακολουθίας είναι ακέραιοι.
Θα δουλέψουμε με τη γεννήτρια συνάρτηση f. Κάνουμε τις αντικαταστάσεις
a_n \to f(x)

\displaystyle a_{n+1} \to \frac{f(x)-f(0)}{x}

\displaystyle a_{n+2} \to \frac{f(x)-f(0)-f’(0)x}{x^2}

(n+1)a_{n+1} \to f’(x)

na_n \to xf’(x)

\displaystyle (n+2)a_{n+2} \to \frac{f’(x)-f’(0)}{x}

με f(0) = 1, f’(0) = 2 και μετατρέπουμε την αναδρομική σχέση στη διαφορική εξίσωση (x^3 - 6x^2 + x)f’(x) - (3x-1)f(x) = x+1

Δουλεύοντας με την p(x) \equiv xf(x) έχουμε (x^2-6x+1)p’(x) - (x-3)p(x) = x+1.
Η διαφορική εξίσωση ολοκληρώνεται σχετικά εύκολα στη λύση \displaystyle p(x) = \frac{1 - x - \sqrt{1 - 6x + x^2}}{2}

Έτσι, αρκεί να αποδείξουμε ότι η σειρά Maclaurin (r_n) της \displaystyle -\frac{\sqrt{1 - 6x + x^2}}{2}, πέρα από τους δύο πρώτους όρους, είναι ακέραια. Από το γεγονός ότι το τετράγωνό της είναι \displaystyle \frac{1 - 6x + x^2}{4} και ο πρώτος όρος της r_0 = -1/2, εύκολα βλέπουμε ότι ο δεύτερος όρος της είναι r_1 = 3/2 και οι υπόλοιποι όροι (για τους οποίους ισχύει r_{n+1} = a_n) πληρούν την αναδρομική συνθήκη \displaystyle r_2 = a_1 = 2, \ r_{n+1} = 3 r_n + \sum_{k=2}^{n-1} r_k r_{n-1-k}. Έτσι, είναι όλοι ακέραιοι.

Σημ.: Ανακάλυψα ότι η ακολουθία έχει όνομα, λέγονται αριθμοί Schröder (ξαδέρφια των αριθμών Catalan) και έχουν εφαρμογές στη συνδυαστική, μεταξύ των άλλων.