Κυκλικό τρισορθογώνιο

Δυσκολότερα θέματα τα οποία όμως άπτονται της σχολικής ύλης και χρησιμοποιούν αποκλειστικά θεωρήματα που βρίσκονται μέσα σε αυτή. Σε διαφορετική περίπτωση η σύνταξη του μηνύματος θα πρέπει να γίνει στο υποφόρουμ "Ο ΦΑΚΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΥ"

Συντονιστής: Μπάμπης Στεργίου

Άβαταρ μέλους
gbaloglou
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 3341
Εγγραφή: Παρ Φεβ 27, 2009 10:24 pm
Τοποθεσία: Θεσσαλονικη
Επικοινωνία:

Κυκλικό τρισορθογώνιο

#1

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από gbaloglou » Δευ Αύγ 15, 2022 7:09 pm

Μου προέκυψε καθώς προσπαθούσα να χωρέσω τρία ψωμάκια σε σχετικά μικρό πιάτο:

Να υπολογισθεί το μέγιστο δυνατόν συνολικό εμβαδόν τριών ίσων ορθογωνίων (μη αλληλοεπικαλυπτόμενων) συμμετρικά τοποθετημένων (όπως στο σχήμα) εντός κύκλου ακτίνας R.

τρισορθογώνιο.png
τρισορθογώνιο.png (10.24 KiB) Προβλήθηκε 902 φορές


Γιώργος Μπαλόγλου -- κρυσταλλογράφω άρα υπάρχω

Ὁρᾷς, τὸ κάλλος ὅσσον ἐστὶ τῆς λίθου, ἐν ταῖς ἀτάκτοις τῶν φλεβῶν εὐταξίαις. -- Παλατινή Ανθολογία 9.695 -- Ιδού του πετραδιού η άμετρη ομορφιά, μεσ' των φλεβών τις άναρχες πειθαρχίες.

Λέξεις Κλειδιά:
dement
Διευθύνον Μέλος
Δημοσιεύσεις: 1417
Εγγραφή: Τρί Δεκ 23, 2008 10:11 am

Re: Κυκλικό τρισορθογώνιο

#2

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από dement » Παρ Αύγ 19, 2022 12:13 pm

Καλημέρα Γιώργο και καλό υπόλοιπο καλοκαιριού.

Έστω L, l η μεγάλη και η μικρή πλευρά του ορθογωνίου. Στο σχήμα η γωνία \angle{DAE} = 2 \pi / 3, οπότε DE = \sqrt{3} l.

Για τη μεγιστοποίηση του εμβαδού, έστω \theta, \phi οι επίκεντρες γωνίες όπως φαίνονται στο σχήμα (\theta + \phi = 2 \pi / 3 λόγω συμμετρίας). Έχουμε

\displaystyle L l = \frac{1}{\sqrt{3}} L (\sqrt{3} l) = \frac{4}{\sqrt{3}} R^2 \sin \left( \frac{\theta}{2} \right) \sin \left( \frac{\phi}{2} \right) = \frac{2}{\sqrt{3}} R^2 \left( \cos \left(\frac{\theta - \phi}{2} \right) - \cos \left(\frac{\theta + \phi}{2} \right) \right) \leq \frac{1}{\sqrt{3}} R^2.

Η ισότητα επιτυγχάνεται για \phi = \theta, όπου οι κορυφές των ορθογωνίων στον κύκλο σχηματίζουν κανονικό εξάγωνο. Το συνολικό εμβαδόν είναι \displaystyle 3 \times \frac{1}{\sqrt{3}} R^2 = \sqrt{3} R^2 και καλύπτει μέρος \displaystyle \frac{\sqrt{3}}{\pi} = 0.551... του δίσκου.

Καλημέρα σε όλους τους φίλους,

Δ. Σκουτέρης
Συνημμένα
math.png
math.png (303.99 KiB) Προβλήθηκε 792 φορές


Δημήτρης Σκουτέρης

Τα μαθηματικά είναι η μοναδική επιστήμη που θα μπορούσε κανείς να εξακολουθήσει να ασκεί αν κάποτε ξυπνούσε και το σύμπαν δεν υπήρχε πλέον.
Άβαταρ μέλους
gbaloglou
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 3341
Εγγραφή: Παρ Φεβ 27, 2009 10:24 pm
Τοποθεσία: Θεσσαλονικη
Επικοινωνία:

Re: Κυκλικό τρισορθογώνιο

#3

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από gbaloglou » Τρί Αύγ 23, 2022 11:52 am

Θεαματικά απλή η λύση σου, Δημήτρη! Η δική μου -- παρατίθεται παρακάτω -- όχι τόσο απλή, αν και επίσης τριγωνομετρική και άνευ Λογισμού: παρά τον φάκελο, η χρήση παραγώγων (και μη τριγωνομετρικής προσέγγισης) δεν φαίνεται εφικτή (χωρίς πολύ κόπο ίσως)!

Στην δική μου προσέγγιση, λοιπόν, εκφράζουμε τα πάντα ως συνάρτηση της 'απόμακρης' γωνίας \theta (όπου 30^0<\theta<60^0):

Από το ορθογώνιο τρίγωνο APD έχουμε AD=2Rcos(60^0-\theta), οπότε από Νόμο Ημιτόνων στο τρίγωνο ACD λαμβάνουμε AC=\dfrac{2Rsin(120^0-2\theta)}{\sqrt{3}}. Και πάλι από το ορθογώνιο τρίγωνο APD έχουμε AP=2Rsin(60^0-\theta), οπότε από το ορθογώνιο τρίγωνο BAP λαμβάνουμε PB=2Rsin(60^0-\theta)cos\theta. Εύκολα τώρα υπολογίζεται και το μήκος της άλλης πλευράς του ορθογωνίου ως PE-2PB=R\sqrt{3}-4Rcos\theta sin(60^0-\theta), οπότε το συνολικό εμβαδόν των τριών ορθογωνίων γράφεται ως

\dfrac{6R^2}{\sqrt{3}}sin(120^0-2\theta)[\sqrt{3}-4cos\theta sin(60^0-\theta)]=

=\dfrac{12R^2}{\sqrt{3}}sin(120^0-2\theta)sin(2\theta-60^0)=

=\dfrac{12R^2}{\sqrt{3}}\left(-\dfrac{cos4\theta}{2}-\dfrac{1}{4}\right).

Προφανώς το εμβαδόν μεγιστοποιείται όταν ελαχιστοποιείται το cos4\theta, όταν δηλαδή \theta=45^0, και το μέγιστο εμβαδόν ισούται προς \sqrt{3}R^2.

Όχι, δεν είχα αντιληφθεί ότι το μέγιστο εμβαδόν 'αντιστοιχεί' σε κανονικό εξάγωνο (όπως παρατηρεί παραπάνω ο Δημήτρης) :oops:

[Μια και έχουμε -- προς το παρόν τουλάχιστον -- εκφακελωθεί ... ας επισημάνω τουλάχιστον ότι χρησιμοποιήθηκαν οι τριγωνομετρικοί τύποι cosasinb=\dfrac{sin(a+b)-sin(a-b)}{2} και sinasinb=\dfrac{cos(a-b)-cos(a+b)}{2} :) ]

τρισορθογώνιο-θ-45.png
τρισορθογώνιο-θ-45.png (12.84 KiB) Προβλήθηκε 718 φορές


Γιώργος Μπαλόγλου -- κρυσταλλογράφω άρα υπάρχω

Ὁρᾷς, τὸ κάλλος ὅσσον ἐστὶ τῆς λίθου, ἐν ταῖς ἀτάκτοις τῶν φλεβῶν εὐταξίαις. -- Παλατινή Ανθολογία 9.695 -- Ιδού του πετραδιού η άμετρη ομορφιά, μεσ' των φλεβών τις άναρχες πειθαρχίες.
Απάντηση

Επιστροφή σε “ΘΕΜΑΤΑ ΜΕ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Γ'”

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτήν τη Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 1 επισκέπτης