Evariste Galois

[Λάζαρης Χριστόδουλος]

Σαν σήμερα (31 Μαίου). πέθανε ο Γάλλος Galois του 19ου αιώνα (1811) γιατί ήταν τσαμπουκάς, επαναστάτης, σκοτώθηκε σε μονομαχία σε ηλικία 21 χρονών, (υπάρχει και γυναίκα στην μέση) και θυμάμαι που έλεγα στο 3ο έτος ότι αφού έβγαλε ολόκληρη θεωρία μέχρι τα 21 του, αν είχε πεθάνει με φυσικό θάνατο δεν θα παίρναμε πτυχίο ποτέ !

http://chris.lazaris.net/evariste-galois/

[kkala]

Μου είχε κάνει εντύπωση στο φροντιστήριο (1967), όταν ο γεωμέτρης Ιωαννίδης είπε ότι ο Galois σκοτώθηκε σε μονομαχία "για τα μάτια μιας ωραίας". Στο παρελθόν είχα διαβάσει απίθανες ιστορίες για τα γεγονότα στο τέλος του, η συνημμένη αναφορά στο #1 φαίνεται να είναι πιό κοντά στην αλήθεια, η οποία πάντως δεν είναι σαφώς εξακριβωμένη. Βλέπε <https://hsm.stackexchange.com/questions ... ois-killed>. Τι να σημαίνει ακριβώς το "I die the victim of an infamous coquette and her two dupes", που έγραψε την παραμονή της μονομαχίας σε φίλους του? Η δική μου εντύπωση από την ανάγνωση των πρόσφατων δεδομένων στο web είναι ότι ο Galois ένοιωθε παγιδευμένος και πίστευε πως θα πέθαινε σίγουρα. Έμεινε επίσης μόνος και πληγωμένος αρκετές ώρες στον τόπο της μονομαχίας, αυτό βάζει σε σκέψεις (δεν είχε δικό του μάρτυρα?).

[KDORTSI]

Σαν σήμερα (31 Μαίου). πέθανε ο Γάλλος Galois του 19ου αιώνα (1811) γιατί ήταν τσαμπουκάς, επαναστάτης, σκοτώθηκε σε μονομαχία σε ηλικία 21 χρονών, (υπάρχει και γυναίκα στην μέση) και θυμάμαι που έλεγα στο 3ο έτος ότι αφού έβγαλε ολόκληρη θεωρία μέχρι τα 21 του, αν είχε πεθάνει με φυσικό θάνατο δεν θα παίρναμε πτυχίο ποτέ !

http://chris.lazaris.net/evariste-galois/

Σχετικά με το θάνατο του Γκαλουά μπορεί κανείς να πάρει πληροφορίες και από

άρθρο με τίτλο:

"Sur le mort d`Évariste Galois"

το οποίο βρίσκεται στο έργο με τίτλο: "REVUE D' HISTOIRE DES SCIENCES " του Carlos Alberto Infantozzi.

Στο άρθρο αυτό γίνεται λόγος για τη μεταφορά του Galois στις 16 Μαρτίου του 1832, από τις φυλακές της "Sainte - Pelagie" στην

κλινική "Sieur Faultrier", όπου κατά την άποψη του αρθρογράφου βρέθηκε σε μια "έριδα αγάπης" που προήλθε από μια "infâme coquette"

(κακόφημη γυναίκα)ή αλλιώς, από μια "coquette de bas étage" (γυναίκα χαμηλού ορόφου).

Επίσης από το άρθρο αυτό μαθαίνουμε ότι το όνομα της γυναίκας αυτής ήταν "Stephanie - Félicie Poterin" και ότι σε χειρόγραφα

του Galois βρέθηκαν σε αρκετά σημεία τα μισοσβησμένα γράμματα: "E"(Évariste) και δίπλα "S" ή "St" ή "Ste" (Stephanie).

Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο νεαρός Évariste Galois βιώνει τα σημαντικά γεγονότα της Δεύτερης Γαλλικής Επανάστασης του 1830, γεγονότα

που επηρέασαν σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη...

https://www.persee.fr/doc/rhs_0048-7996 ... _21_2_2554

Κώστας Δόρτσιος

[kkala]

Η αναφορά του #3 (1968) αποτελεί την πιό διαδεδομένη άποψη για το θάνατο του Galois, δίνοντας βέβαια έμφαση στη ρομαντική πλευρά. Το να θελήσει κάποιος να ψάξει κάτω από την επιφάνεια μπορεί να θεωρηθεί επιπόλαιο (δεν είμαι και επαϊων στο θέμα). Εν τούτοις καλό είναι να αναφερθούν κάποια γεγονότα, βασισμένα στα γράμματα του λίγες ώρες πρίν τη μοιραία μονομαχία (αναφορα #2).
1. Γράφει (πρόχειρη μετάφραση) "είμαι το θύμα μιας κακόφημης κοκκέτας και των δύο κορόϊδων της". Άρα δεν είναι πλέον εκείνη την ώρα ερωτοχτυπημένος, συναισθηματικά πληγωμένος ίσως.
2. Γράφει "Προκλήθηκα από δύο πατριώτες, ήταν αδύνατο να αρνηθώ. Έδωσα το λόγο της τιμής μου στους αντιπάλους μου ότι δεν θα ειδοποιήσω κανένα πατριώτη" Άρα οι εχθροί του είχαν λόγο να μη γίνει γνωστή η μονομαχία και μετά από αυτήν άφησαν τον Galois αιμόφυρτο και έφυγαν (αντίπαλός του στη μονομαχία ήταν ένας). Μετά από ώρες τον βρήκε τυχαία χωρικός και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, όπου πέθανε την επόμενη μέρα.
Σημειώνεται ότι οι μονομαχίες στη Γαλλία είχαν επισήμως τεθεί εκτός νόμου το 1626, αλλά διετηρούντο εθιμοτυπικά. Κάποιες συμφωνούσαν να είναι μέχρι θανάτου, κάποιες όχι. Ο Galois δεν εκτελέστηκε επί τόπου, εγκαταλείφθηκε όμως. Και φαίνεται πως δεν είχε μαζί του δικό του μάρτυρα.
3. Γράφει '' συγχωρείστε αυτούς που με σκότωσαν, είναι άνθρωποι καλής πίστεως (of good faith)". Ισως "αυτοί" είναι "τα δύο κορόϊδα" που αναφέρονται παραπάνω. Πιθανόν ο Galois στην περίπτωση αυτή να κάνει λάθος.

Από τα παραπάνω δεν μπορεί να αποκλεισθεί η εκδοχή ότι ο άπειρος συναισθηματικά, ευαίσθητος, "ταραχοποιός", πεσμένος επαγγελματικά Galois "τσίμπησε" το δόλωμα "τιμής" που του έρριξαν επιτήδειοι με σκοπό να τον βγάλουν από τη μέση. Ο λόγος μπορεί να είναι προσωπική ή κομματική έχθρα, που σε ταραγμένες εποχές μεγενθύνεται. Ψυχολογικά ήταν χάλια, ώστε μερικοί να υποθέτουν μια μορφή αυτοκτονίας με τη μονομαχία.
Στην τελευταία δεκαετία πολλοί μαθηματικοί ερεύνησαν το θάνατο του Galois και νέα στοιχεία ήλθαν στο φώς , χωρίς όμως να διευκρινίζουν οριστικά το θέμα. Φαίνεται να υποχωρεί ο αρχικός ρωμαντισμός, ίσως υπάρχουν και άλλοι λόγοι, εκτός του αισθήματός του προς τη Stefanie. Πάντως ένα πράγμα που ήθελε ο Galois και το πέτυχε είναι ότι δεν ξεχάστηκε.

[Λάζαρης Χριστόδουλος]

Πολύ σωστά τα σχόλια του Κώστα Καλαϊτζόγλου (#4), να προσθέσω ότι τα μόνα σίγουρα στοιχεία που ξέρουμε για την μονομαχία του Galois με τον D’Herbinville είναι αυτά που έγραψε ο ίδιος ο Galois σε γράμματα για τους στον φίλο του August Chevalier και στους δημοκράτες (républicains) φίλους του, Napoléon Lebon και Victor Delaunay.

Σίγουρα η μονομαχία δεν ήταν μόνο για την Στεφανί, και υπάρχουν γράμματα του Galois με το όνομά της γραμμένο http://chris.lazaris.net/wp-content/upl ... _note.jpeg
Σε αυτά τα γράμματα λέει ότι είναι θύμα μιας «infâme coquette».

Υπάρχουν 2-3 εκδοχές ποια είναι η «infâme coquette».
Μία λέει ότι είναι ο ίδιος ο αντίπαλος του Galois, ο Pecheux d’Herbenville και οι "deux dupes de cette coquette" είναι οι μάρτυρες.
Μια άλλη λέει ότι η «infâme coquette» είναι η Στεφανί, αλλά δεν μας λέει ποιοι είναι οι "deux dupes de cette coquette".

Ένα πολύ καλό Link (στα γαλλικά) είναι αυτό: https://images.math.cnrs.fr/Le-duel-de- ... ml?lang=fr