ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

Συντονιστές: vittasko, silouan, Doloros

ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ
Δημοσιεύσεις: 1291
Εγγραφή: Δευ Δεκ 28, 2009 11:41 pm
Τοποθεσία: Kάπου στο πιο μεγάλο νησί του Ιονίου

ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

#1

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ » Κυρ Μαρ 28, 2021 11:28 am

Τις τελευταίες μέρες με απασχόλησαν κάποιες σκέψεις που με οδήγησαν στο παρακάτω θέμα.
Κατανοώ ότι αρκετοί μόλις το δουν θα προχωρήσουν σε κάτι άλλο, η Στερεομετρία δεν είναι της μόδας...
Το δημοσιεύω γιατί πιστεύω ότι κάτι αξίζει...
Άλλωστε τα μαθηματικά δεν χάνουν την αξία τους, μπορεί κάποια θέματα να είναι εκτός σχολικής εξέτασης αλλά εξακολουθούν να είναι πολύτιμα.
Σαν το παλιό κρασί που μένει για πολλά χρόνια σε κάποιο βαρέλι, αυτός που θα το δοκιμάσει θα το απολαύσει πολύ...


Δίνεται κύκλος κέντρου O και ακτίνας \rho . Έστω \left ( \varepsilon  \right ) ο η εφαπτομένη του κύκλου στο σταθερό σημείο του A. Να ορισθεί η θέση της διαμέτρου BO\Gamma έτσι ώστε αν σχεδιαστούν οι BB',\Gamma \Gamma ' κάθετοι στην \left ( \varepsilon  \right ), η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου που γράφεται από το τραπέζιο \Gamma \Gamma 'B'B στρεφόμενο περί την B' \Gamma ' να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2}.

ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ
To να ζητήσω η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2} ήταν μια ατυχής και λανθασμένη απόφαση. Αυτό φαίνεται από τη λύση του Νίκου Μαυρογιάννη. To σωστό θα ήταν να γράψω k\pi \rho ^{2}.
τελευταία επεξεργασία από ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ σε Τρί Μαρ 30, 2021 10:59 pm, έχει επεξεργασθεί 2 φορές συνολικά.



Λέξεις Κλειδιά:
Άβαταρ μέλους
nsmavrogiannis
Επιμελητής
Δημοσιεύσεις: 4455
Εγγραφή: Σάβ Δεκ 20, 2008 7:13 pm
Τοποθεσία: Αθήνα
Επικοινωνία:

Re: ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

#2

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από nsmavrogiannis » Τρί Μαρ 30, 2021 2:11 am

ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ έγραψε:
Κυρ Μαρ 28, 2021 11:28 am
...
Δίνεται κύκλος κέντρου O και ακτίνας \rho . Έστω \left ( \varepsilon  \right ) ο η εφαπτομένη του κύκλου στο σταθερό σημείο του A. Να ορισθεί η θέση της διαμέτρου BO\Gamma έτσι ώστε αν σχεδιαστούν οι BB',\Gamma \Gamma ' κάθετοι στην \left ( \varepsilon  \right ), η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου που γράφεται από το τραπέζιο \Gamma \Gamma 'B'B στρεφόμενο περί την B' \Gamma ' να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2}.
tcone.png
tcone.png (39.15 KiB) Προβλήθηκε 766 φορές
Γεια σας. Αρκεί να προσδιορίσουμε την γωνία \theta που σχηματίζει η διάμετρος με την εφαπτομένη.
Ο εκ περιστροφής κόλουρος κώνος θα έχει, όπως εύκολα υπολογίζεται, ακτίνες βάσεων τις R_{1}=\rho \left( 1+\sin \theta \right) και R_{2}=\rho \left( 1-\sin \theta \right) και πλευρά \lambda =2\rho. Η επιφάνεια του θα είναι:
E_{o\lambda }=\pi \left( R_{1}^{2}+R_{2}^{2}\right) +\pi \left( R_{1}+R_{2}\right) \lambda =\allowbreak 2\pi \rho ^{2}\left( 3+\sin ^{2}\theta \right) .
Αν δεν έχω κάνει κάποιο λάθος θα είναι τότε \sin ^{2}\theta =\frac{E_{o\lambda }-6\pi \rho ^{2}}{2\pi \rho ^{2}} και πρέπει 6\pi \rho ^{2}<E_{o\lambda }<8\pi \rho ^{2}.


Αν κανείς δεν ελπίζει, δεν θα βρεί το ανέλπιστο, οι δρόμοι για το ανεξερεύνητο θα είναι κλειστοί.
Ηράκλειτος
ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ
Δημοσιεύσεις: 1291
Εγγραφή: Δευ Δεκ 28, 2009 11:41 pm
Τοποθεσία: Kάπου στο πιο μεγάλο νησί του Ιονίου

Re: ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

#3

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ » Τρί Μαρ 30, 2021 10:37 pm

Ήδη έγραψα ότι δεν ήταν σωστό να ζητήσω η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2}, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει...
Θέλω όμως να γράψω τις σκέψεις που με οδήγησαν στο θέμα αυτό και μέσα από αυτές θα φανεί κι αυτό που έγραψε παραπάνω ο Νίκος Μαυρογιάννης, ότι 6\pi \rho ^{2}<E_{o\lambda }<8\pi \rho ^{2}.

Επίσης θέλω να αναγνωρίσω ότι η λύση του Νίκου είναι πολύ αποτελεσματική.
Nίκο ευχαριστώ που ασχολήθηκες...


E_{o\lambda }=\pi \left ( BB'+\Gamma \Gamma ' \right ) B\Gamma +\pi BB'^{2}+\pi  \Gamma \Gamma '^{2}

Στο τραπέζιο \Gamma \Gamma 'ββ' η OA είναι διάμεσος, άρα BB'+\Gamma \Gamma '=2OA=2\rho
και έτσι μπορεί να γραφεί ότι

E_{o\lambda }=\pi 2\rho2 \rho +\pi BB'^{2}+\pi  \Gamma \Gamma '^{2}=

4\pi \rho ^{2}+\pi \left [ \left ( BB'+\Gamma \Gamma ' \right )^{2} -2BB'\cdot \Gamma \Gamma '\right ]=

4\pi \rho ^{2}+\pi \left [  \left ( 2\rho  \right )^{2}-2BB'\cdot \Gamma \Gamma '\right ]=

8 \pi \rho ^{2}-2\pi BB'\cdot \Gamma \Gamma '

Όμως από το ορθογώνιο τρίγωνο BP\Gamma βρίσκεται ότι

BP^{2}+P\Gamma ^{2}=B\Gamma ^{2}\Leftrightarrow  
B'\Gamma '^{2}+\left ( \Gamma \Gamma '-BB' \right )^{2}=4\rho ^{2}\Leftrightarrow

B'\Gamma '^{2}+\Gamma \Gamma '^{2}-2BB'\cdot \Gamma \Gamma '+BB'^{2}=4\rho ^{2}\Leftrightarrow

B'\Gamma '^{2}+\left ( BB'+\Gamma \Gamma ' \right )^{2}-2BB'\cdot \Gamma \Gamma '-2BB'\cdot \Gamma \Gamma '=4\rho ^{2}\Leftrightarrow

B'\Gamma '^{2}+\left ( 2\rho  \right )^{2}-4BB'\cdot \Gamma \Gamma '=4\rho ^{2}\Leftrightarrow

B'\Gamma '^{2}=4BB'\cdot \Gamma \Gamma '

Mε χρήση της τελευταίας ισότητας βλέπουμε ότι ισχύει

\displaystyle E_{o\lambda }=8 \pi \rho ^{2}-\pi\frac{B'\Gamma '^{2}}{2}

Ας το δούμε πιο γενικά, ας πούμε ότι η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου είναι ίση με k \pi \rho ^{2}.

Συνεπώς μπορώ να γράψω

\displaystyle k \pi \rho ^{2}=8 \pi \rho ^{2}-\pi\frac{B'\Gamma '^{2}}{2}

που ισοδυναμεί με

\displaystyle B'\Gamma '^{2}=2\left ( 8-k \right )\rho ^{2}

Eδώ προκύπτει ότι k<8.

O άλλος περιορισμός για το k προκύπτει αν σκεφτούμε ότι B'\Gamma '<B\Gamma

δηλαδή \sqrt{2\left ( 8-k \right ) }\rho < 2\rho \Leftrightarrow k > 6

Aπό τον ενθουσιασμό μου για το θέμα αυτό, δεν σκέφτηκα αυτόν τον δεύτερο περιορισμό. Έτσι προέκυψε το λάθος...

Για να δώσω απάντηση στο ερώτημα του θέματος, βρέθηκε ότι B'\Gamma '=\sqrt{2\left ( 8-k \right ) }\rho.

Έτσι επί της \left ( \varepsilon  \right ) διαλέγω τo σημείoB' έτσι ώστε \displaystyle AB'=\frac{\sqrt{2\left ( 8-k \right ) }\rho }{2}

Kατόπιν στο B' φέρω κάθετη που τέμνει τον κύκλο στo B . Βρίσκω το αντιδιαμετρικό του B και το ονομάζω \Gamma.

Η B\Gamma είναι η ζητουμένη διάμετρος.
Συνημμένα
ΣΧΗΜΑ.png
ΣΧΗΜΑ.png (51.75 KiB) Προβλήθηκε 678 φορές


KDORTSI
Διακεκριμένο Μέλος
Δημοσιεύσεις: 2347
Εγγραφή: Τετ Μαρ 11, 2009 9:26 pm

Re: ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

#4

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από KDORTSI » Πέμ Απρ 01, 2021 12:22 pm

ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ έγραψε:
Κυρ Μαρ 28, 2021 11:28 am
Τις τελευταίες μέρες με απασχόλησαν κάποιες σκέψεις που με οδήγησαν στο παρακάτω θέμα.
Κατανοώ ότι αρκετοί μόλις το δουν θα προχωρήσουν σε κάτι άλλο, η Στερεομετρία δεν είναι της μόδας...
Το δημοσιεύω γιατί πιστεύω ότι κάτι αξίζει...
Άλλωστε τα μαθηματικά δεν χάνουν την αξία τους, μπορεί κάποια θέματα να είναι εκτός σχολικής εξέτασης αλλά εξακολουθούν να είναι πολύτιμα.
Σαν το παλιό κρασί που μένει για πολλά χρόνια σε κάποιο βαρέλι, αυτός που θα το δοκιμάσει θα το απολαύσει πολύ...


Δίνεται κύκλος κέντρου O και ακτίνας \rho . Έστω \left ( \varepsilon  \right ) ο η εφαπτομένη του κύκλου στο σταθερό σημείο του A. Να ορισθεί η θέση της διαμέτρου BO\Gamma έτσι ώστε αν σχεδιαστούν οι BB',\Gamma \Gamma ' κάθετοι στην \left ( \varepsilon  \right ), η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου που γράφεται από το τραπέζιο \Gamma \Gamma 'B'B στρεφόμενο περί την B' \Gamma ' να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2}.

ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΗ
To να ζητήσω η ολική επιφάνεια του κόλουρου κώνου να είναι ίση με 4\pi \rho ^{2} ήταν μια ατυχής και λανθασμένη απόφαση. Αυτό φαίνεται από τη λύση του Νίκου Μαυρογιάννη. To σωστό θα ήταν να γράψω k\pi \rho ^{2}.
Τηλέμαχε και Νίκο καλημέρα και καλό μήνα...


Μετά τη διευκρίνηση του Τηλέμαχου αναρτώ και μια άλλη διαπραγμάτευση με τη βοήθεια του τριωνύμου.

Εργαζόμαστε στο ακόλουθο σχήμα:

Κόλουρος κώνος 1.png
Κόλουρος κώνος 1.png (11.67 KiB) Προβλήθηκε 637 φορές
Η περιστροφή της διαμέτρου \displaystyle{B\Gamma} γύρω από τον άξονα των \displaystyle{Ox} κατά γωνία ίση με \displaystyle{2\pi} είναι

η κυρτή επιφάνεια ενός κόλουρου κώνου, όπως φαίνεται στο ακόλουθο σχήμα:

Κόλουρος κώνος 5.png
Κόλουρος κώνος 5.png (45.77 KiB) Προβλήθηκε 637 φορές
Η κυρτή επιφάνεια του κόλουρου αυτού κώνου είναι ίση με \displaystyle{4\pi r^2 } και αν σ' αυτήν προστεθούν τα εμβαδά

των δύο βάσεων τότε η ολική του επιφάνεια θα είναι:

\displaystyle{E_{1}=4 \pi r^2 +\pi(m^2+n^2) \  \ (1) }

όπου:

\displaystyle{m=BB' , \  \ n=\Gamma \Gamma' }

και για τα τμήματα αυτά προφανώς ισχύει:

\displaystyle{ S=m+n=2r \  \ (2) }

Στο πρόβλημα αυτό μας ζητάει να ισχύει:

\displaystyle{E_1=k \pi r^2 \  \  (3) }

Από τις (1) και (2) προκύπτει:

\displaystyle{4 \pi r^2+\pi(m^2+n^2)=k \pi r^2 }

ή μετά πράξεις και με τη βοήθεια της (2), θα είναι:

\displaystyle{ P= mn=\frac{(8-k)r^2}{2} \  \ (4) }

Οι εξισώσεις (1) και (4) μα οδηγούν στη λύση του τριωνύμου της μορφής:

\displaystyle{w^2 -Sw+P=0}

δηλαδή του τριωνύμου:

\displaystyle{w^2-2rw+\frac{(8-k)r^2}{2}=0 \  \ (5)}

Για να έχει η εξίσωση αυτή δυο ρίζες πραγματικές και μάλιστα μη αρνητικές θα πρέπει:

\displaystyle{D\geq 0, \  \ P \geq 0 \  \ (6) }

Από τις συνθήκες (6) προκύπτει:

\displaystyle{D=(-12+2k)r^2 \geq0 \Rightarrow k\geq 6 \  \ (7)}

και

\displaystyle{P=\frac{(8-k)r^2}{2} \geq 0 \Rightarrow  k \leq 8 \  \ (8) }

Άρα για το συντελεστή \displaystyle{k} πρέπει να ισχύει:

\displaystyle{ 6 \leq k \leq 8 \  \ (9) }

Αν \displaystyle{k=6} τότε ο κόλουρος κώνος γίνεται κύλινδρος με ακτίνα βάσης \displaystyle{r} και ύψος \displaystyle{2r}.
Αν \displaystyle{k=8} τότε ο κόλουρος κώνος γίνεται κύκλος με ακτίνα ίση με \displaystyle{2r}

Οι οριακές περιπτώσεις φαίνονται στα παρακάτω σχήματα:

Για \displaystyle{k=6}
Κόλουρος κώνος 3.png
Κόλουρος κώνος 3.png (52.82 KiB) Προβλήθηκε 637 φορές
Για \displaystyle{k=8}
Κόλουρος κώνος 4.png
Κόλουρος κώνος 4.png (68.19 KiB) Προβλήθηκε 637 φορές

Κώστας Δόρτσιος


ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ
Δημοσιεύσεις: 1291
Εγγραφή: Δευ Δεκ 28, 2009 11:41 pm
Τοποθεσία: Kάπου στο πιο μεγάλο νησί του Ιονίου

Re: ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΣΤΕΡΕΟΜΕΤΡΙΑΣ

#5

Μη αναγνωσμένη δημοσίευση από ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ » Παρ Απρ 02, 2021 8:59 am

Κώστα, σε ευχαριστώ πολύ για τα σχήματα...
Έχεις αναδείξει αρκετά θέματα μέσα από αυτά τα σχήματα.
Να ξέρεις ότι ο κόπος και ο χρόνος σου χαίρουν εκτίμησης.


Απάντηση

Επιστροφή σε “Γεωμετρία - Προχωρημένο Επίπεδο (Seniors)”

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτήν τη Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 2 επισκέπτες