Άδικη αιτιολόγηση

[Γιώργος Ρίζος]

Διάβασα την εισήγηση του κ. υπουργού Παιδείας στη βουλή, ΕΔΩ:

Ένα απόσπασμα:

"(...) Να αποδραματοποιηθούν οι εξετάσεις: Πρέπει να αποδραματοποιηθούν οι εξετάσεις, οι οποίες το μόνο χαρακτηριστικό που έχουν είναι ότι είναι λειτουργικές και αδιάβλητες. Παιδαγωγικά δεν παίζουν κανέναν ρόλο, το ξέρουμε όλοι. Τα παιδιά μαθαίνουν απ’ έξω τα μαθήματά τους και πάνε και τα γράφουν κι όποιο δεν τα έχει μάθει απ’ έξω, κόβεται (...)".

Ως μαθηματικός, εκπαιδευτικός, εμπλεκόμενος επί 30 χρόνια με τη διαδικασία των εξετάσεων, βρίσκω την παραπάνω αποστροφή προσβλητικά ισοπεδωτική για το μάθημα των Μαθηματικών. Δείχνει είτε πλήρη άγνοια της πραγματικότητας είτε ηθελημένη διαστρέβλωσή της, ώστε να δικαιολογηθεί το επιθυμητό συμπέρασμα: (καταργώ τις εξετάσεις και βαδίζω στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα).

Πράγματι, ένα επιχείρημα θεωρείται έγκυρο, όταν οι προκείμενες οδηγούν με λογική αναγκαιότητα σε ένα βέβαιο συμπέρασμα. Η εγκυρότητα δηλαδή του επιχειρήματος εξαρτάται από τη λογική μορφή του και συγκεκριμένα αφορά τη σχέση σύμφωνα με καθορισμένους κανόνες, μεταξύ των προκειμένων και του συμπεράσματος.
Αντίθετα, η αλήθεια του επιχειρήματος εξαρτάται από το περιεχόμενό του, και συγκεκριμένα αφορά τη (νοηματική) σχέση
προκειμένων και συμπεράσματος με την πραγματικότητα. Αν οι προκείμενες και το συμπέρασμα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, τότε τις θεωρούμε αληθείς κρίσεις/προτάσεις. Επομένως εγκυρότητα και αλήθεια σε ένα επιχείρημα είναι δύο
έννοιες διαφορετικές, που δεν πρέπει να συγχέονται.
Πάντως, για να θεωρηθεί ένα επιχείρημα (ή ένας συλλογισμός) λογικώς ορθό(ς) πρέπει να είναι συγχρόνως έγκυρο(ς) και
οι προκείμενές του αληθείς. Στην τυπική λογική μάς ενδιαφέρει κυρίως η εγκυρότητα, ενώ στις εφαρμογές της λογικής αποκλειστικά η ορθότητα. Ο συλλογισμός που δίνει ορθό συμπέρασμα λέγεται (και) απόδειξη.
(Έκφραση 'Εκθεση Γ΄ Λυκείου (σχολικό βιβλίο), στο κεφάλαιο της Πειθούς, σελ. 12).

Πιστεύω, λοιπόν, ότι ο εν λόγω συλλογισμός δεν αποτελεί απόδειξη.

Ας σύρουν ότι θέλουν για τα θέματα των Πανελλαδικών στα Μαθηματικά και τη μονομέρεια της ενασχόλησης των μαθητών στη Γ΄ Λυκείου, αλλά, προς Θεού, όχι και αποστήθιση για να πετύχει κανείς!